Katedra Prasoznawstwa i Informatologii

Ukazał się 53 tom czasopisma "Universitas Gedanensis"

Ukazał się 53 tom półrocznika „Universitas Gedanensis”, który od roku wydawany jest przez Katedrę Informacji Naukowej i Bibliologii Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego. Periody ten, któremu MSWiN przyznało 5 pkt. od 1989 r. wydawany jest przez ks. dra hab. Zdzisława Kropidłowskiego, prof. UKW. Komitet naukowy aktualnie stanowią filozofowie, historycy, bibliolodzy z Gdańska, Lublina, Łodzi, Olsztyna, Warszawy: Prof. Janusz Jaśiński, prof. Feliks Karuze, ks. prof. Janusz Mariański, prof. Anna Peck, prof. Aurelia Polańska, prof. Andrzej Wałkówski, a sekretarzem jest dr Elżbieta Pokorzyńska. W tomie 53 liczacym 163 strony opublikowano sześć artykułów i trzy recenzje naukowe.

Tom otwiera artykuł ks. Zdzisława Kropidłowskiego Symbolism of the gate on title pages of books, który jest próbą wykazania, że symbolika bramy najbardziej odpowiada funkcji strony tytułowej. Ona przeprowadza czytelnika ze świata niewiedzy do wiedzy, zaprasza do wnętrza książki. Dotychczas dostrzegano tylko „pewne elementy architektoniczne” na stronach tytułowych, a tymczasem można to poklasyfikować i wykazać proces projektowania i kształtowania się różnych rozwiązań artystycznych.

Drugi artykuł prof. Andrzeja Grotha (Gdańsk) Prussian tax cadastre of 1772/1773, przedstawia zawartość katastru fryderycjańskiego, który zajmuje szczególne miejsce wśród źródeł służących poznaniu gospodarki agrarnej i struktury ludności wiejskiej ziem polskich zajętych w I rozbiorze Polski przez państwo brandenbursko-pruskie. Umożliwia on m. in. po raz pierwszy wgląd w wewnętrzny obraz wsi w dobrach szlacheckich.

Trzeci artykuł Beaty Sztyber przedstawia ikonografię dotyczącą funkcji średniowiecznych wieńców tekstylnych, które przechowywane są w Zbiorach Muzeum Narodowego w Gdańsku. Są to unikatowe zabytki zespołu tekstyliów Kościoła Mariackiego w Gdańsku. Autorka kojarzy je z jednym z maryjnych wizerunków, bardzo popularnym w średniowieczu, a mianowicie Marii-Służebnicy Świątyni. Młoda Maryja w tym ujęciu ma charakterystyczny strój, któremu towarzyszą wianki zawieszone na haku na ścianie lub są darowane przez  Jej czcicieli.

Artykuł czwarty autorstwa Miroslawa Kuczkowskiego Los manuscritos de la Congregación de La Tercera Orden de San Francisco de Asís en Sierakowice, zawiera opracowanie księgoznawcze zachowanych w Sierakowicach rękopiśmiennych ksiąg Kongregacji Zakonu św. Franciszka z Asyżu, którymi posługiwali się tercjarze skupieni przy miejscowej parafii.

Archiwalia te mają cenną wartość merytoryczną i historyczną dla franciszkanów na świecie. Ukazują przestrzeganie codzienne praktyk religijnych w okresie międzywojnia.

Z prasoznawstwa zamieszczono artykuł Eugeniusza Śliwińskiego „Przyjaciel Ludu” 1834 – 1849  Leszno. Wbrew tytułowi Przyjaciel Ludu przeznaczony był głównie dla inteligencji. Był pierwszym pod zaborem pruskim tygodnikiem ilustrowanym, poświęconym głównie historii Polski, literaturze, sztukom pięknym, etnografii, folklorowi i krajoznawstwu. Był związany z obozem konserwatywnym. Propagował popularne wtedy w Poznańskiem hasła pracy organicznej. Podkreślał znaczenie handlu i przemysłu, nawoływał do zakładania kas oszczędnościowych, czytelni wiejskich i szerzenia oświaty wśród ludu. Ukazało się 780 numerów Przyjaciela Ludu, a był on dotychczas nieznanym polskim czasopismem.

Ostatni artykuł Patrycji Kudzin Podbój Jerozolimy przez Nabuchodonozora II w świetle II Księgi Królewskiej i Księgi Jeremiasza jest analizą wydarzeń przedstawionych w II Księdze Królewskiej oraz Księdze Jeremiasza. Są bardzo podobne, różnią się między sobą poziomem szczegółowości. Porównując je między sobą otrzymujemy podobne informacje na temat wydarzeń w Palestynie na przełomie VII i VI wieku przed Chrystusem.

Tom zamykają trzy recenzje pióra prof. zw. dra hab. Andrzeja Wałkówskiego, dra hab. Dariusza Spychały i prof. dra hab. Pawła Prüfera.

Oprac. Zdzisław Kropidłwoski